EastFruit таҳлилчиларининг маълумотларига кўра, 2021 йилда сархил олхўри мавсумининг кутилмаган ҳодисаларидан бири бу мева учун Украина бозорида кузатилаётган рекорд даражадаги паст нархлардир. Сабаблар ҳақида биз яқинда Шарқий Европадаги олхўри бозорининг минтақавий шарҳида батафсил ёзган эдик.

Аммо, яна бир ажабланарли томони шундаки, Украина бу мевани экспорт қилиш тажрибаси йўқлигига қарамай, ташқи бозорларда  Молдовага босим ўтказа бошлади. Европа Иттифоқидан мева импортёрлари учун, албатта, биринчи навбатда, сифат кўрсаткичлари ва олхўрининг барқарор етказиб берилиши муҳим. Лекин 2021 йилги Украина олхўрисининг сифати жуда яхши,  украиналик боғбонлар таклиф этаётган маҳсулотлар ҳажми ҳам жуда катта.

Шу сабабли, Украина олхўриси Польшага ҳозир фаол экспорт қилинмоқда, у ерда олхўри нархи анча юқори. Шунингдек, Украина олхўриси Молдованинг анъанавий савдо бозори – Руминияга етказиб берилмоқда. Украина олхўриси Молдованикига нисбатан анча рақобатбардош бўлган яна бир бозор – бу Беларусь бозори. Олхўрини Беларусга экспорт қилиш учун транспорт харажатлари анча паст, чунки, Молдовадан мева экспортёрлари Украина транзити орқали Беларусга маҳсулот етказиб беришлари керак.

Олхўрининг минтақадаги энг йирик импортёри, албатта, Россия ҳисобланади. Умуман олганда, Россия жаҳон бўйича олхўрининг асосий харидори ҳисобланади. Бироқ, у ерда олхўри нархи пасая бошлади ва бунга Украина олхўриси Беларусь орқали мазкур мамлакатга реэкспорт қилингани сабаб бўлган, деган гумон бор.

Тўғри, Россиянинг олхўри бозорига таъсир қиладиган яна бир кутилмаган омил бор – у ҳам бўлса, данакли меваларнинг Грузиядан экспорт қилинишидир. Шу билан бирга, Грузияда олхўри нархи ҳозир Украинадан ҳам паст. Грузия илгари Россиянинг йирик олхўри етказиб берувчиси бўлмаган. Бироқ, 2021 йилда шундай бўладиганга ўхшайди.

Сообщение Олхўри бозори: Украина кутилмаганда Молдованинг рақибига айланмоқда появились сначала на EastFruit.

Aвгуст ойининг биринчи ўн кунлигида Молдова бозорида олхўрининг улгуржи нархлари ўсиши давом этди. Бу ҳолат июль ойининг иккинчи ярмида қайд этилган эди. Шу билан бирга, нархлар поляризацияси жараёни ҳам аста-секин фаоллашмоқда: ички бозор учун олхўри ҳали ҳам 10-11 лей/кг ($0,56-0,61)дан ошмаган, экспорт учун эса у 14-15 лей/кг ($0,78-0,84)гача қимматлашди.

Шунингдек ўқинг: Молдовада етиштирилган олма савдоси жуда суст

Трейдерларнинг таъкидлашича, бу табиий ҳол. Турғунлик, баъзи ҳолларда эса мамлакатнинг шаҳар жойларидаги бозорларда олхўри улгуржи нархларининг пасайиши ёзги таътил пайти қимматбаҳо мева-сабзавот маҳсулотларига бўлган талаб камайиши билан боғлиқ (аҳолининг шаҳардан чиқиб кетиши туфайли)дир. Бундан ташқари, ёғингарчилик оқибатлари, июль ва август ойлари бошида баъзи ҳудудларда дўл ёғиши ҳам ўз таъсирини кўрсатмай қолмади. Ички бозорга кириб келаётган муайян маҳсулотларнинг сифати ёмонлашди.

Шу билан бирга, Молдова мева-сабзавот бозори операторларининг кузатувларига кўра, экспорт товар оқими аста-секин ошиб бормоқда. Хусусан, Руминия бозорида харидоргир саналадиган «Петештянка» навли Молдова олхўриси ушбу мамлакатга етказиб берила бошланди. Бу йил ушбу олхўри навининг ҳосили Руминияда ҳам, Молдовада ҳам паст, бу, эҳтимол,  маҳсулот нархи баландлигининг асосий сабабидир.

Шу ўринда 2021 йилнинг август ойи бошида олхўри улгуржи нархлари даражаси ўтган йилнинг шу даврига нисбатан бир ярим-икки баравар юқори эканлигини қайд этиш жоиз.

Сообщение Молдовада юқори сифатли олхўрининг нархи ошишда давом этмоқда появились сначала на EastFruit.