ўқитиш • EastFruit https://east-fruit.ru/uz/ Информация о рынке овощей, фруктов, ягод и орехов Восточной Европы и Центральной Азии Tue, 19 Apr 2022 20:02:19 +0000 uz-UZ hourly 1 https://east-fruit.ru/wp-content/uploads/2020/07/cropped-Logosq-32x32.png ўқитиш • EastFruit https://east-fruit.ru/uz/ 32 32 Қозоғистонда 500 гектарлик иссиқхона кластери барпо этилади https://east-fruit.ru/uz/yangiliklar/qozoqistonda-500-gektarlik-issiqkhona-klasteri-barpo-etiladi/ https://east-fruit.ru/uz/yangiliklar/qozoqistonda-500-gektarlik-issiqkhona-klasteri-barpo-etiladi/#respond Wed, 20 Apr 2022 05:00:51 +0000 https://east-fruit.ru/?p=103632 “ЭКО-култура” агросаноат холдинги президенти Александр Рудаков Қозоғистон ҳукуматига Туркистон вилоятида қурилиши мўлжалланган 500 гектарлик иссиқхона мажмуи лойиҳасини тақдим этди. Инвестиция лойиҳасига мувофиқ, 8 мингдан зиёд иш ўрни яратилиши кўзда тутилган.  Бу ҳақида ElDala.kz га Қозоғистон Республикаси бош вазирининг матбуот хизмати хабар берди. Лойиҳани беш йил ичида амалга ошириш режалаштирилмоқда.  Қозоғистон...

Сообщение Қозоғистонда 500 гектарлик иссиқхона кластери барпо этилади появились сначала на EastFruit.

]]>

“ЭКО-култура” агросаноат холдинги президенти Александр Рудаков Қозоғистон ҳукуматига Туркистон вилоятида қурилиши мўлжалланган 500 гектарлик иссиқхона мажмуи лойиҳасини тақдим этди. Инвестиция лойиҳасига мувофиқ, 8 мингдан зиёд иш ўрни яратилиши кўзда тутилган.  Бу ҳақида ElDala.kz га Қозоғистон Республикаси бош вазирининг матбуот хизмати хабар берди.

Лойиҳани беш йил ичида амалга ошириш режалаштирилмоқда.  Қозоғистон ҳукумати раҳбари Алихон Смоилов унинг МДҲ ҳудуди бўйича ноёб эканлигини алоҳида қайд этди.

«Агросаноат мажмуи энг муҳим тармоқ бўлиб, қишлоқ хўжалиги маҳсулотларига бўлган талаб ва уларнинг нархлари ошиши ҳисобга олинса, у янада ривожланиш учун катта салоҳиятга эгадир. Бундай йирик лойиҳани амалга ошириш биз учун муҳим аҳамиятга эга», дейди Алихон Смоилов.

Шунингдек ўқинг: Хорижий компаниялар Қозоғистон агросаноат комплексидаги лойиҳаларга 2,3 миллиард доллар сармоя киритмоқда

“ЭКО-култура” агросаноат холдинги 2012 йилдан буён фаолият юритмоқда.  Корхонанинг асосий фаолияти иссиқхонада йил бўйи узлуксиз сабзавотлар етиштиришга мўлжалланган. Агросаноат холдинги таркибига Россиянинг бир қанча вилоятларида фаолият кўрсатаётган иссиқхона мажмуалари киради.

“Жанубий Қозоғистон иқлим шароити ва меҳнат ресурслари мавжудлиги бўйича энг мақбул жой. Бу лойиҳани амалга ошириш учун Туркистон ўлкасига бежиз эътибор қаратмадик.  Бу ерда об-ҳаво шароитлари яхши, шу боис ҳам, қишда бемалол плёнкали  иссиқхоналарга ўтиш мумкин. Кластеримиз 500 гектар майдонда ташкил этилади, у ерда нафақат сабзавот, балки кўкатлар ва резаворлар ҳам етиштирамиз”, дейди Александр Рудаков.

Шунингдек, у қишлоқ хўжалиги холдинги маҳаллий фермерларга синергетик самарадорликни ошириш учун агротехник ёрдам кўрсатиш мақсадида эканлигини айтди. Бундан ташқари, тегишли кадрларни тайёрлаш учун ўқув маркази ҳам ташкил этилади.

Учрашув якунлари бўйича томонлар муҳандислик инфратузилмасини таъминлаш, инвестиция субсидиялари ва лойиҳаларни молиялаштиришга оид масалаларни атрофлича тадқиқ қилишга келишиб олишди.

Аввалроқ Қозоғистон қишлоқ хўжалиги вазири Ербол Карашукеев Туркистон вилоятида иссиқхона мажмуини қуриш бўйича “ЭКО-култура” агрохолдинги лойиҳаси қиймати 1,3 миллиард долларга тенг эканини маълум қилган эди.

Сообщение Қозоғистонда 500 гектарлик иссиқхона кластери барпо этилади появились сначала на EastFruit.

]]>
https://east-fruit.ru/uz/yangiliklar/qozoqistonda-500-gektarlik-issiqkhona-klasteri-barpo-etiladi/feed/ 0
Ўзбекистон ва Туркия ўртасида агросаноат соҳасида стратегик шерикликни кенгайтириш бўйича «Йўл харитаси» имзоланди https://east-fruit.ru/uz/yangiliklar/ozbekiston-va-turkiya-ortasida-agrosanoat-sohasida-strategik-sheriklikni-kengaytirish-boyicha-yol-kharitasi-imzolandi/ https://east-fruit.ru/uz/yangiliklar/ozbekiston-va-turkiya-ortasida-agrosanoat-sohasida-strategik-sheriklikni-kengaytirish-boyicha-yol-kharitasi-imzolandi/#respond Fri, 11 Feb 2022 04:00:12 +0000 https://east-fruit.ru/?p=99615 Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги вакиллари вазир Жамшид Хўжаев бошчилигида ҳамда мамлакатимиз соҳага оид идоралари раҳбарлари иштирокида Туркия қишлоқ ва ўрмон хўжалиги вазири Бекир Пакдемирли бошчилигидаги Туркиянинг йирик делегациясини қабул қилди. Ташриф доирасида сиёсий ва бизнес даражасидаги учрашувлар ўтказилди. Aсосий мақсад – икки мамлакат агросаноат салоҳияти асосида савдо-иқтисодий ҳамкорликни мустаҳкамлаш...

Сообщение Ўзбекистон ва Туркия ўртасида агросаноат соҳасида стратегик шерикликни кенгайтириш бўйича «Йўл харитаси» имзоланди появились сначала на EastFruit.

]]>

Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги вакиллари вазир Жамшид Хўжаев бошчилигида ҳамда мамлакатимиз соҳага оид идоралари раҳбарлари иштирокида Туркия қишлоқ ва ўрмон хўжалиги вазири Бекир Пакдемирли бошчилигидаги Туркиянинг йирик делегациясини қабул қилди.

Ташриф доирасида сиёсий ва бизнес даражасидаги учрашувлар ўтказилди. Aсосий мақсад – икки мамлакат агросаноат салоҳияти асосида савдо-иқтисодий ҳамкорликни мустаҳкамлаш ва фаол ривожлантиришдан иборат, деб хабар бермоқда Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлигиниг матбуот хизмати.

Учрашувлар чоғида Қишлоқ хўжалиги вазирлигида икки томонлама музокаралар доирасида учта ҳужжат имзоланди:

– Aгросаноат соҳасида стратегик шерикликни кенгайтириш бўйича “Йўл харитаси”;

– Ўзбек-турк қўшма ишчи гуруҳининг қишлоқ хўжалиги соҳасидаги учинчи йиғилиши якуний баённомаси;

– Қишлоқ хўжалиги тадқиқотлари ва тараққиёти соҳасида икки мамлакат аграр вазирликлари ўртасидаги ҳамкорлик мақсадлари юзасидан баённома.

ЎЗБЕК-ТУРК БИЗНЕС-ФОРУМИ

Икки соатлик ЎЗБЕК-ТУРК БИЗНЕС ФОРУМИ Ўзбекистон томонидан қишлоқ хўжалиги вазири Жамшид Хўжаев ҳамда Туркия томонидан қишлоқ ва ўрмон хўжалиги вазири Бекир Пакдемирли бошчилигида ўтказилди.

Бизнес-форумнинг асосий мақсадлари:

  • Туркия ва Ўзбекистон ишбилармон доиралари ўртасида янги савдо-иқтисодий алоқаларни ўрнатиш;
  • уруғчилик, интенсив боғдорчилик ва иссиқхона хўжалиги соҳаларида қўшма лойиҳаларни ишлаб чиқиш;
  • икки мамлакат ишбилармонлари ўртасидаги савдо битимларини имзолаш.

Aсосан қишлоқ хўжалиги соҳасидаги ўзаро таъсир доирасини кенгайтиришга қаратилган бизнес-форумда Туркия ва Ўзбекистоннинг давлат ташкилотлари ва ишбилармон доиралари вакиллари иштирок етишди.

Жамшид Хўжаев: «Ўзбекистон қишлоқ хўжалигининг салоҳияти 2019 йилдан буён бугунги кунга қадар 66 та лойиҳа доирасида 401 миллион долларлик Туркия инвестицияларини жалб этишга имкон берди. Бугунги кунга қадар 42 та лойиҳа тўлиқ ишга туширилган. Пахта ва ғалладан ташқари 80 дан ортиқ турдаги қишлоқ хўжалиги маҳсулотларининг экспорт салоҳиятига баҳо берилди. Куни кеча биз туркиялик тадбиркорлар билан мулоқот қилиб, муаммолар, тўсиқлар ва таклифлар борасида сўзлашдик. Aлбатта, муаммоларни бартараф этиш ва қизиқарли таклифларни амалга ошириш устида ишлаймиз. Давлат-бизнес, бизнес-бизнес форматдаги турли даражадаги мулоқот платформаларини яратиш ҳар икки тараф еҳтиёжларини яхшироқ тушуниш, инвестиция ва янги технологияларни жалб этишнинг асосий воситаларидан бири бўлиб, бу пировардида ижтимоий ва иқтисодий ривожланишга олиб келади».

Ўзбекистоннинг Туркия Республикаси билан қишлоқ хўжалиги соҳасидаги ҳамкорлиги ҳақидаги маълумотлар

Қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари савдоси

2020 йилда Ўзбекистондан Туркия Республикасига 16,5 минг тонн ҳажмда умумий қиймати қарийб 21,0 млн долларлик мева-сабзавот ва озиқ-овқат маҳсулотлари етказиб берилган.

2021 йил давомида Ўзбекистондан Туркия Республикасига 16,1 минг тонн ҳажмда умумий қиймати қарийб 23,8 млн долларлик мева-сабзавот ва озиқ-овқат маҳсулотлари етказиб берилган.

Шартномавий-ҳуқуқий база

1995 йилнинг июль ойида Ўзбекистон Республикаси қишлоқ хўжалиги вазири ва Туркия Республикаси озиқ-овқат, қишлоқ хўжалиги ва чорвачилик вазири ўртасида Қишлоқ хўжалиги соҳасида илмий-техникавий ва иқтисодий ҳамкорлик ҳақидаги Битим имзоланган.

2020 йилнинг февралида Aнқара шаҳрида ўтказилган олий даражадаги ташриф доирасида Ўзбекистон ва Туркия Республикалари ўртасида 2020-2021-йилларда қишлоқ хўжалиги соҳасида икки томонлама ҳамкорликни фаоллаштириш бўйича «Йўл харитаси» имзоланган.

Институционал ҳамкорлик

2018 йилнинг 18 июлида Бухоро шаҳрида ўзбек-турк қўшма ишчи гуруҳининг (ҚИСҲ) қишлоқ хўжалиги соҳасидаши 2-йиғилиши бўлиб ўтди.

2019 йилнинг 22 июлида Aнқара шаҳрида Ўзбекистон Республикаси ва Туркия Республикаси ўртасида ҳамкорликдаги Ҳукуматлараро савдо-иқтисодий комиссиянинг 5-йиғилиши бўлиб ўтди.

2021 йилнинг 28 июнь куни Тошкентда Ўзбекистон Республикаси ва Туркия Республикаси ўртасида ҳамкорликдаги Ҳукуматлараро савдо-иқтисодий комиссиянинг 6-йиғилиши бўлиб ўтди.

Уруғчилик соҳасидаги ҳамкорлик

2021 йилнинг январь ойида Уруғчиликни ривожлантириш маркази вакилларининг Туркиянинг “ТУРКТОБ” уруғчилик уюшмаси раҳбарияти билан музокаралари бўлиб ўтди. Музокаралар якунида қуйидаги келишувларга эришилди:

– юқори авлодли уруғликларни йиғиш, қайта ишлаш, саралаш, ишлов бериш ва қадоқлаш бўйича замонавий технологияларга эга бўлган битта элита уруғчилик хўжалиги мисолида ҳамкорликдаги лойиҳани тайёрлаш;

– Ўзбекистонда қишлоқ хўжалиги экинларини экиш тизимини такомиллаштириш стратегиясини ишлаб чиқиш бўйича Туркиянинг “ТУРКТОБ” уруғчилар уюшмасидан эксперт-маслаҳатчини тайинлаш;

Туркиянинг “AКЙУРЕК” уруғчилик саноат компанияси билан биргаликда Жаҳон банки томонидан молиялаштириладиган лойиҳа ишлаб чиқилмоқда, қайта ишлаш қуввати – соатига 5 тонна уруғлик (500 минг АҚШ доллари).

Илмий соҳадаги ҳамкорлик

2020 йилнинг ноябрида Туркия халқаро ҳамкорлик агентлиги “ТИКA” кўмаги остида Ўзбекистонда Сабзавот, полиз экинлари ва картошкачилик илмий-тадқиқот институти қошида қишлоқ хўжалиги бўйича ўқув маркази ташкил этилди. Ўқув маркази туркиялик мутахассислар иштирокида ўзбекистонлик фермер ва сабзавот етиштирувчиларни тайёрлаш учун барча зарур офис ускуналари билан тўлиқ жиҳозланган.

Сабзавот, полиз экинлари ва картошкачилик илмий-тадқиқот институти Туркиянинг машҳур олийгоҳлари ва компаниялари билан кенг муносабатларни ўрнатмоқда.

Биокимёвий моддалар, уруғлар, қишлоқ хўжалиги экинлари устида тадқиқот ишларини ўтказиш бўйича ишлаб чиқаришни ташкил этиш борасида ишлар амалга оширилмоқда. Хусусан, Ўзбекистондаги илмий-тадқиқот станциясида синовдан ўтказиш учун Туркиядан 30 нав сабзи, помидор, бодринг, қалампир ва бақлажоннинг 2,5 мингта кўчати олиб келиниши кутилмоқда.

Нав синаш соҳасидаги ҳамкорлик

Ўзбекистон қишлоқ хўжалиги экинлари навларини синаш маркази Туркиянинг “ТAМТЕСТ” қишлоқ хўжалиги техникаси маркази билан биргаликда қишлоқ хўжалиги техникасини синовдан ўтказиш соҳасидаги алоқаларни мустаҳкамлаш бўйича меморандум лойиҳасини ишлаб чиқди.

Aгротаълим соҳасидаги ҳамкорлик

Тошкент давлат аграр университети Туркиянинг етакчи университетлари билан яқин алоқалар ўрнатди ва ўзаро англашув меморандумларини имзолади, ушбу олийгоҳлар қаторида Йедитепе, “Aкдениз” (Aнталия), “Меҳмет Aкиф” (Бурдур), “Селчуқ” (Коня), “Чукурова” (Aдана), “Испарта – амалий фанлар” (Испарта) ва “ЕГЕ” (Измир) кабилар бор.

– 2021 йилнинг 28 июнидан 4 июлигача Халқаро илмий конференсияда иштирок этиш учун юртимизга Испарта амалий фанлар университети делегациясининг ректор бошчилигидаги ташрифи уюштирилди.

– ТошДAУнинг Термиз филиали ва Aнталиянинг анорчилик ИТИ ўртасида ҳамкорлик ўрнатилди ва ўзаро англашув меморандуми имзоланди. Олийгоҳнинг 11 нафар илмий ходими амалиёт ўташ учун Туркияга сафар қилиши кутилмоқда.

Сообщение Ўзбекистон ва Туркия ўртасида агросаноат соҳасида стратегик шерикликни кенгайтириш бўйича «Йўл харитаси» имзоланди появились сначала на EastFruit.

]]>
https://east-fruit.ru/uz/yangiliklar/ozbekiston-va-turkiya-ortasida-agrosanoat-sohasida-strategik-sheriklikni-kengaytirish-boyicha-yol-kharitasi-imzolandi/feed/ 0
Ўзбекистонда фермерлар учун йирик таълим лойиҳаси бошланди https://east-fruit.ru/uz/yangiliklar/ozbekistonda-fermerlar-uchun-yirik-talim-loyihasi-boshlandi/ https://east-fruit.ru/uz/yangiliklar/ozbekistonda-fermerlar-uchun-yirik-talim-loyihasi-boshlandi/#respond Sat, 11 Dec 2021 04:00:38 +0000 https://east-fruit.ru/?p=94771 2021 йилнинг ноябрь ойи охирида Ўзбекистон фермер хўжаликлари раҳбарлари ва ходимлари учун энг йирик таълим лойиҳаси ишга туширилди. Республика бўйлаб ташкил этилган интенсив курслар дастури қуйидагиларни ўз ичига олади: ҳосилдорликни ошириш, зараркунандалар ва ўсимликлар касалликларига қарши курашишнинг замонавий усуллари; тупроқ унумдорлиги ва унинг сифатини ошириш мавзулари; фермер хўжалигини бошқариш; экинларни...

Сообщение Ўзбекистонда фермерлар учун йирик таълим лойиҳаси бошланди появились сначала на EastFruit.

]]>

2021 йилнинг ноябрь ойи охирида Ўзбекистон фермер хўжаликлари раҳбарлари ва ходимлари учун энг йирик таълим лойиҳаси ишга туширилди. Республика бўйлаб ташкил этилган интенсив курслар дастури қуйидагиларни ўз ичига олади: ҳосилдорликни ошириш, зараркунандалар ва ўсимликлар касалликларига қарши курашишнинг замонавий усуллари; тупроқ унумдорлиги ва унинг сифатини ошириш мавзулари; фермер хўжалигини бошқариш; экинларни йиғиш, сақлаш, қайта ишлаш ва сотиш технологиялари; қишлоқ хўжалиги маркетинги; самарали сув тежовчи суғориш технологиялари; қишлоқ хўжалигида инновацион ечимлар; хорижий амалиётда қўлланадиган услуб ва ёндашувлар ҳамда бошқа мавзулар. Бу хусусда EastFruit экспертлари Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги ҳаволасига таяниб хабар бермоқда.

Ушбу ўқув курслари Ўзбекистондаги фермерлар ва уларнинг ишчилари учун энг йирик маърифий лойиҳа бўлиб, унинг доирасида мева-сабзавотчилик, чорвачилик ва паррандачиликда фаолият юритаётган 80 мингга яқин фермер хўжалигини қамраб олиш режалаштирилган. Лойиҳага 100 дан ортиқ малакали мураббийлар жалб этилган. Ўқув курслари мамлакатимизнинг барча вилоятлари ва Қорақалпоғистон Республикасида ташкил этилади, улар 2021 йилнинг ноябридан 2022 йил охиригача давом этади.

Курс тингловчилари хорижий тажрибага эга бўлган мутахассисларнинг маҳорат дарсларида қатнашишлари мумкин. Ўқув курси натижаларига кўра, уларга сертификат берилади.

Ўқув курсларини ҳар томонлама қулай ва замонавий ташкил этиш мақсадида, кофе-брейк, тушлик, транспорт хизмати ҳамда олис ҳудудлардан келган тингловчилар учун меҳмонхона хизматлари ҳам ташкил этилган.

Шунингдек ўқинг: Фарғонада қулупнай етиштиришга ихтисослашган замонавий иссиқхона ишга туширилди

Мазкур ўқув курслари АТБ “Агробанк» ҳамда Ўзбекистон фермер, деҳқон хўжаликлари ва томорқа ер эгалари кенгаши ҳамкорлигида ташкил қилинган.

Қишлоқ хўжалиги вазирлиги, Сув хўжалиги вазирлиги, Тошкент аграр университети, илмий-тадқиқот институтлари, Швейцария тараққиёт ва ҳамкорлик агентлигининг Ўзбекистонда сув ресурсларини бошқариш миллий лойиҳаси, шунингдек, қишлоқ хўжалиги соҳасидаги халқаро ташкилотлар лойиҳа ҳамкорларидир.

Сообщение Ўзбекистонда фермерлар учун йирик таълим лойиҳаси бошланди появились сначала на EastFruit.

]]>
https://east-fruit.ru/uz/yangiliklar/ozbekistonda-fermerlar-uchun-yirik-talim-loyihasi-boshlandi/feed/ 0
Олма дарахтини буташ – бу санъат! Юқори натижага эришиш учун тавсиялар (видео) https://east-fruit.ru/uz/meva-sabzavot-biznesi/tekhnologiyalar/olma-darakhtini-butash-bu-sanat-yuqori-natizhaga-erishish-uchun-tavsiyalar-video/ https://east-fruit.ru/uz/meva-sabzavot-biznesi/tekhnologiyalar/olma-darakhtini-butash-bu-sanat-yuqori-natizhaga-erishish-uchun-tavsiyalar-video/#respond Mon, 15 Nov 2021 07:00:03 +0000 https://east-fruit.ru/?p=91944 Олма дарахтини буташ кўчатларнинг вегетатив маҳсулдорлик балансига таъсир этиш учун ҳар йили бажарилиши керак бўлган энг муҳим тадбирлардан биридир. Зеро, буташ туфайли биз йиллар давомида юқори ва барқарор ҳосил оламиз, мукаммал калибрли ва оптимал рангдаги юқори сифатли мевалар етиштирамиз. Дарахтни тўғри буташ учун боғнинг тупроқ-иқлим шароити, кўчатнинг вегетатив ҳолати, дарахт...

Сообщение Олма дарахтини буташ – бу санъат! Юқори натижага эришиш учун тавсиялар (видео) появились сначала на EastFruit.

]]>

Олма дарахтини буташ кўчатларнинг вегетатив маҳсулдорлик балансига таъсир этиш учун ҳар йили бажарилиши керак бўлган энг муҳим тадбирлардан биридир. Зеро, буташ туфайли биз йиллар давомида юқори ва барқарор ҳосил оламиз, мукаммал калибрли ва оптимал рангдаги юқори сифатли мевалар етиштирамиз.

Дарахтни тўғри буташ учун боғнинг тупроқ-иқлим шароити, кўчатнинг вегетатив ҳолати, дарахт ўстириш тизими, қабул қилинган экиш ва пайвандтаг схемасини билиш муҳим.

Аввало, буташ икки турга бўлинади: боғнинг дастлабки йилларида шакллантирувчи буташ, тўртинчи йилдан бошлаб эса маҳсулот етиштиришга мўлжалланган буташ.

Шакллантирувчи буташ усули  кўчатларга танланган шаклни бериш, уни йиллар давомида сақлаб туриш ва дарахтнинг ҳосил оғирлигини ушлаши учун етарлича барқарор бўлишини таъминлашга қаратилган. Бошқа томондан, маҳсулот етиштиришга мўлжалланган буташ дарахтнинг маҳсулдорлигини сифат ва миқдор жиҳатидан тартибга солишга қаратилган бўлиб, ишлаб чиқаришнинг алмашинувига йўл қўймайди.

Шохлар ва куртакларни таниб олиш муҳимдир. Олма дарахти шохларда икки ёки ундан кўп йил давомида куртак беради, у ламбурд деб аталади. Ламбурд жуда қисқа шохлар бўлиб, узунлиги бир неча сантиметрга тенг. Улар кўп йиллар давомида шундайлигича қолади, фақат қисқа узайишларни намоён этади ёки бриндиллаларга аралаш тепа қисм куртагидан бошлаб асос беради. Олма дарахтида вегетатив ламбурд ҳам бўлиб, у вегетатив куртак билан якунланади ва кўпинча, 1-2 йилдан кейин аралаш тепа куртакни ажратиб, гуллайдиган ламбурдга айланади. 30-80 см узунликдаги бриндилла ёки аралаш новдаларда ҳосил берадиган, тепа ҳолатда аралаш куртакли (айрим навларда эса ёнбош ҳолатда ҳам) олма дарахти турлари ҳам бор. Бриндилла етиштириш ушбу шохларнинг тепа қисмида амалга ошади, аралаш шохларда мева берадиган навлар каби шохларнинг бутун узунлиги бўйлаб олма ҳосилини беради.

Энг яхши олма энг ёш шохларда пайдо бўлади, шунинг учун маҳсулот етиштиришга қаратилган буташ аста-секин тикланишни таъминлашга хизмат қилади. Бу шохларни кесиш, жуда кучли ўсганларини олиб ташлаш ва ортиқча мева куртакларини сийраклаштириш йўли билан амалга оширилади.

Фузетто, спиндель ва суперспинделни ўстириш тизимлари «текис» бўлиб, Аdvice&Consulting томонидан тавсия этилади, чунки, улар  чекланган жойларда юқори сифатли барқарор ҳосил олиш имконини беради, буташ ва сийраклатиш каби операциялар механизациясини, ёруғликка бир хил таъсир қилиш, қўлда сийраклатиш ва йиғим-терим тезлигини ошириш, фитосанитар ишлов бериш самарадорлигини оширишни кафолатлайди.

Россияга келсак, Аdvice&Consalting тавсия этган буташ усули олма дарахтларини интенсив экишни назарда тутади, М9 илдизпоясига пайвандланган, урчуқсимон, тўлиқ ривожланганда баландлиги тахминан 3 метрга ва кенглиги тахминан 1,2-1,5 метрга етади. Қаторлар орасидаги экиш масофаси 3,5 метр, қатор бўйлаб эса 0,8 метрни ташкил этади.

Аdvice&Consalting компанияси гул куртаклари билан якунланадиган камида 5-7 та шохли юқори сифатга эга, сертификатланган ва Virus Free кўчатларни экишни тавсия қилади.

Кўчатлар экилгач, кўпайтириш мақсадида буташ амалга оширилади, бунда жуда паст новдалар кесилиб, новдаларнинг биринчи босқичини юзага келтирадиганлари қолдирилади. Охиргиси пастга эгилиб туради. Шунингдек, ўсишни рағбатлантириш учун тепадаги куртакни олиб ташлаш орқали марказий новдани бир неча сантиметрга кесиш керак.

Экишдан бир йил ўтгач, буташда вертикал бутоқлар олиб ташланади ва новданинг устки қисми кўтарилади. Шундай қилиб, янги куртак ёнбош шохларга айланади, лекин кучли ўсмайди.

Йиллар ўтгани сайин қолган шохлар ва кучли ўсган новдалар буташ орқали олиб ташланади. Бундан ташқари, тепа қисм яна кўтарилиб, уни рақиб шохга ва ўтган йил билан солиштирганда тескари йўналишга йўналтиради. Дарахт ҳаётининг ушбу босқичида биз асосий шохлардаги биринчи орқа кесмаларни ҳосил қиламиз, бу эса аста-секин юқори шохларга ҳам таъсир қилади.

Агроном Анжело Маззанти  билан олма дарахти кўчатларини буташ бўйича видео-дарсни томоша қилишни таклиф этамиз:

 

Маҳсулот етиштириш учун мўлжалланган буташ –  ўстириш тизими танлангач, ҳар йили ҳамма кўчатларда амалга оширилади. Бироқ, ҳақиқий пасайиш тўртинчи йилдан бошланади. Бунинг сабаби, биринчи уч йил – бу ишлов бериш, у кўчатнинг танланган усулда ривожланиши учун зарур. Чекланган кесиш билан янгиланиш уч йиллик новдаларда ривожланадиган мева шохларида амалга оширилади. Бриндиллалар ҳеч қачон қисқартирилмаслиги керак, чунки, улар вегетатив регенерацияга олиб келиши мумкин. Шунинг учун, агар зарурат туғилса, уларни фақат қисман сийраклатиш мумкин.

Олма дарахтини буташ учун энг яхши вақт (ҳам шакллантирувчи, ҳам маҳсулот етиштиришга мўлжалланган) ёмғирдан сўнг дарҳол эмас, балки қуруқ даврдаги вегетатив сокинлик даври ҳисобланади. Олмани буташ ёриқ ёки аниқ кесмалар ҳосил қилмайдиган профессионал ускуналар ёрдамида эҳтиёткорлик билан амалга оширилиши лозим.

Доимий ва мувозанатли маҳсулдорликни таъминлаш ва олма яхши ҳажмга эга бўлиши учун ўстириш операцияларини давом эттириш керак: ёзда, табиий тўкилишдан сўнг биринчи йилдан бошлаб амалга ошириладиган усул – меваларни қўлда сийраклатишдир. Мева катталиги ёнғоқдек бўлганда ҳар бир гуруҳга 1 ёки 2 тадан қолдириб, сийраклатилади. Деформацияланган ёки шикастланган меваларни олиб ташлаб, энг яхши меваларни танлаш керак. Бу пишган мевалар сифатини яхшилайди ва ёш кўчатларнинг мевали шохларини ёритади.

Ниҳоят, буташнинг яна бир тури жуда муҳим, у ҳам бўлса, яшил буташ. Бу ёзда ҳам қўлланади ва айниқса, кучли ўсган кўчатлар буталса, фойдалидир. Аслида, бу баргларни яхши ёритиш ва ўз-ўзига соя солишни камайтиришга хизмат қилади. Яшил буташ охирги шаклини олган кўчатларда тож қисм ривожланишига тўсқинлик қилади. Шундай қилиб, бундай буташ усули билан тож қисм учун танланган шаклдан ташқарида ўсадиганлардан бошлаб, янги яшил новдаларнинг кўпи олиб ташланади.

Аdvice&Consalting мутахассислари мева компанияларига боғларни бошқариш кўникмаларини ошириш йўлида ҳамроҳлик қилиб, уларга буташ, сийраклатиш, ҳимоялаш ва ўғитлаш каби ҳар қандай тадбирларда ўз агрономлари билан ёрдам беришади, шунингдек, ходимлар учун махсус тренинглар ўтказишади.

2021 йилнинг 22 ноябрь куни Аdvice&Consalting компанияси «Кубан боғбонлари» уюшмаси билан ҳамкорликда агрономлар ва техник мутахассислар учун буташ техникаси бўйича бепул амалий семинар ташкил қилмоқда (рўйхатдан ўтиш учун «Кубан боғбонлари» уюшмаси ёки Аdvice&Consalting / Whatsapp +39 333 билан боғланинг. 9120060 | электрон почта алоқаси @ consulting.it).

Аdvice&Consalting компанияси сизни 2021 йилнинг 23-26 ноябрь кунлари Краснодарда бўлиб ўтадиган YUGAGRO кўргазмасининг В153 стенди, 2-залига таклиф этади.

Сообщение Олма дарахтини буташ – бу санъат! Юқори натижага эришиш учун тавсиялар (видео) появились сначала на EastFruit.

]]>
https://east-fruit.ru/uz/meva-sabzavot-biznesi/tekhnologiyalar/olma-darakhtini-butash-bu-sanat-yuqori-natizhaga-erishish-uchun-tavsiyalar-video/feed/ 0
Ўзбекистонда Агротехнологиялар ва инновацион ривожланиш институти ташкил этилди https://east-fruit.ru/uz/yangiliklar/ozbekistonda-agrotekhnologiyalar-va-innovatsion-rivozhlanish-instituti-tashkil-etildi/ https://east-fruit.ru/uz/yangiliklar/ozbekistonda-agrotekhnologiyalar-va-innovatsion-rivozhlanish-instituti-tashkil-etildi/#respond Sat, 30 Oct 2021 06:00:02 +0000 https://east-fruit.ru/?p=90692 Термиз шаҳрида Термиз агротехнологиялар ва инновацион ривожланиш институти ташкил этилди. Бу борадаги Президент қарори 2021 йилнинг 28 октябрь куни имзоланган ва “Народное слово” газетасида эълон қилинган. Республика қишлоқ хўжалиги технологиялари ва қишлоқ хўжалигини инновацион ривожлантириш бўйича янги олий таълим муассасаси Тошкент давлат аграр университетининг Термиз филиали негизида ташкил этилмоқда. Янги...

Сообщение Ўзбекистонда Агротехнологиялар ва инновацион ривожланиш институти ташкил этилди появились сначала на EastFruit.

]]>

Термиз шаҳрида Термиз агротехнологиялар ва инновацион ривожланиш институти ташкил этилди. Бу борадаги Президент қарори 2021 йилнинг 28 октябрь куни имзоланган ва “Народное слово” газетасида эълон қилинган.

Республика қишлоқ хўжалиги технологиялари ва қишлоқ хўжалигини инновацион ривожлантириш бўйича янги олий таълим муассасаси Тошкент давлат аграр университетининг Термиз филиали негизида ташкил этилмоқда.

Янги олий таълим муассасида қуйидаги йўналишлар бўйича замонавий билимларга эга кадрлар тайёрлаш режалаштирилган:

  • Тупроқ-иқлим шароитларидан келиб чиқиб ҳудудларни ихтисослаштириш;
  • Экспортбоп ва рентабелли қишлоқ хўжалиги экинларини етиштиришни ташкил этиш;
  • Қишлоқ хўжалигида ресурс тежовчи инновацион технологиялар ва рақамли агротехнологияларни жорий этиш.

Агротехнологиялар ва инновацион ривожланиш институтининг вазифаларига, шунингдек, қуйидагилар киради:

  • Институтнинг тажриба майдонларида шўрланиш, қурғоқчилик, касаллик ва зараркунандаларга чидамли қишлоқ хўжалиги экинларининг серҳосил ҳамда юқори сифатли навлари, дурагайларини яратиш;
  • Кўргазма-дала майдонларини яратиш ва кластерлар, кооперативлар, фермер ва деҳқон хўжаликлари ҳамда томорқа-ерлар эгалари учун тавсиялар ишлаб чиқиш;
  • Ривожланган хорижий илмий-тадқиқот ва таълим муассасаларида профессор-ўқитувчилар, илмий ходимлар, магистрларнинг малакасини ошириш ва бошқа вазифалар.

Янги институт фаолияти Ўзбекистон Қишлоқ хўжалиги вазирлиги томонидан мувофиқлаштирилиб, унинг зиммасига қуйидагилар юклатилган:

  • 2022 йил охирига қадар Илмий-инновацион марказ – IT-инкубатор ташкил қилиш. У Жаҳон банки маблағлари ҳисобидан талабалар, магистрлар, илмий изланувчилар ва ёш профессор-ўқитувчиларнинг илмий ишланмалари асосида стартап лойиҳаларни яратиш ва амалиётга жорий этиш билан шуғулланади;
  • Институтга тегишли дала майдонларида анор, хурмо, лимон, олхўри, узум ва бошқа турдаги мевалар, шунингдек, сабзавотларнинг юқори ҳосилдор навларини яратиш.

Шунингдек, институтда кечки (сменали) таълим шаклини йўлга қўйиш, 2022 йилдан эса қишлоқ хўжалиги мутахассисликлари бўйича олий таълимдан кейинги босқич (докторантура)га қабулни бошлаш режалаштирилган.

Сообщение Ўзбекистонда Агротехнологиялар ва инновацион ривожланиш институти ташкил этилди появились сначала на EastFruit.

]]>
https://east-fruit.ru/uz/yangiliklar/ozbekistonda-agrotekhnologiyalar-va-innovatsion-rivozhlanish-instituti-tashkil-etildi/feed/ 0
Молдовалик фермерлар қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини қайта ишлашнинг Австрия тажрибасини ўрганишмоқда https://east-fruit.ru/uz/yangiliklar/moldovalik-fermerlar-qishloq-khozhaligi-mahsulotlarini-qayta-ishlashning-avstriya-tazhribasini-organishmoqda/ https://east-fruit.ru/uz/yangiliklar/moldovalik-fermerlar-qishloq-khozhaligi-mahsulotlarini-qayta-ishlashning-avstriya-tazhribasini-organishmoqda/#respond Mon, 27 Sep 2021 18:57:59 +0000 https://east-fruit.ru/?p=87690 Қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини қайта ишлаш йўналишида фаолият кўрсатувчи 12 та маҳаллий компания вакиллари Австрияга ўқув сафарларида иштирок этмоқда, деб хабар берди МОЛДПРЕС. Қўшилган қийматли маҳсулотлар ишлаб чиқарувчи мазкур 12 та қишлоқ хўжалиги компаниялари учун Австрияга хизмат сафари «Молдовада самарали қишлоқ хўжалиги» лойиҳаси доирасида (USAID кўмагида амалга ошириладиган лойиҳа) Молдова Республикаси...

Сообщение Молдовалик фермерлар қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини қайта ишлашнинг Австрия тажрибасини ўрганишмоқда появились сначала на EastFruit.

]]>

Қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини қайта ишлаш йўналишида фаолият кўрсатувчи 12 та маҳаллий компания вакиллари Австрияга ўқув сафарларида иштирок этмоқда, деб хабар берди МОЛДПРЕС.

Қўшилган қийматли маҳсулотлар ишлаб чиқарувчи мазкур 12 та қишлоқ хўжалиги компаниялари учун Австрияга хизмат сафари «Молдовада самарали қишлоқ хўжалиги» лойиҳаси доирасида (USAID кўмагида амалга ошириладиган лойиҳа) Молдова Республикаси Савдо-саноат палатаси томонидан ташкил этилди. Сафар 2021 йилнинг 20-24 сентябрь кунларига мўлжалланган эди.

Молдова компаниялари қишлоқ хўжалиги бозорини кенгайтириш, ноу-хауларни ўзлаштириш, тажриба алмашиш ва мавжуд муаммоларни ҳал қилишдан манфаатдордир.

Молдова делегациясида Австрия компанияларига гуруҳ бўлиб ташриф буюриш, шунингдек, аниқ белгиланган манфаатларга мувофиқ, индивидуал учрашувлар ўтказиш дастури мавжуд.

Молдова Савдо-саноат палатаси Австрия Федерал Иқтисодиёт палатаси билан 20 йилдан зиёд вақт давомида ҳамкорлик қилиб келмоқда. Бу вақт ичида Австрияда ҳам, Молдова Республикасида ҳам кўплаб иқтисодий миссиялар ташкиллаштирилди.

Сообщение Молдовалик фермерлар қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини қайта ишлашнинг Австрия тажрибасини ўрганишмоқда появились сначала на EastFruit.

]]>
https://east-fruit.ru/uz/yangiliklar/moldovalik-fermerlar-qishloq-khozhaligi-mahsulotlarini-qayta-ishlashning-avstriya-tazhribasini-organishmoqda/feed/ 0
Молдовада рақамли агрокутубхона иш бошлади https://east-fruit.ru/uz/yangiliklar/moldovada-raqamli-agrokutubkhona-ish-boshladi/ https://east-fruit.ru/uz/yangiliklar/moldovada-raqamli-agrokutubkhona-ish-boshladi/#respond Mon, 20 Sep 2021 14:31:13 +0000 https://east-fruit.ru/?p=86963 Аgrobiznes.md медиа-платформаси USAID APM билан ҳамкорликда Теkwill – USAID ва Швеция лойиҳаси доирасида қишлоқ хўжалигига оид биринчи рақамли кутубхонани ишга туширди. Кутубхона қишлоқ хўжалиги мутахассислиги бўйича таълим олаётган ёшлар, фермерлар ва аграр секторнинг бошқа вакилларини замонавий ишлаб чиқариш технологиялари тўғрисида ишончли маълумот манбалари, қўлланма ва йўриқномалар билан таъминлайди. Бу хусусда...

Сообщение Молдовада рақамли агрокутубхона иш бошлади появились сначала на EastFruit.

]]>

Аgrobiznes.md медиа-платформаси USAID APM билан ҳамкорликда Теkwill – USAID ва Швеция лойиҳаси доирасида қишлоқ хўжалигига оид биринчи рақамли кутубхонани ишга туширди. Кутубхона қишлоқ хўжалиги мутахассислиги бўйича таълим олаётган ёшлар, фермерлар ва аграр секторнинг бошқа вакилларини замонавий ишлаб чиқариш технологиялари тўғрисида ишончли маълумот манбалари, қўлланма ва йўриқномалар билан таъминлайди. Бу хусусда МОЛДПРЕС хабар бермоқда.

Аgrobiznes.md компаниясининг тараққиёт бўйича директори Луминица Кривой кутубхона барча платформа учун қулай эканини, унга мамлакат ва хориждаги энг яхши мутахассислар ишлаб чиққан қўлланма ва йўриқномалар интеграция қилинишини айтди.

«Ҳар бир фойдаланувчи керакли маълумотларни юклаб олиши ва танланган мавзуга қараб, шунга ўхшаш материалларни топиши мумкин бўлади», дейди Кривой.

Рақамли технологиялардан фойдаланиш замонавий қишлоқ хўжалиги соҳасида билимлар алмашинувининг зарурий шарти ҳисобланади. Айниқса, COVID-19 туфайли  жисмоний фаоллик ва ўзаро алоқалар чекланган бир шароитда маълумотларни онлайн шаклда топиш муҳимдир.

«Узлуксиз таълим, қишлоқ хўжалиги амалиётига янги услублар ва инновацион технологияларни жорий этиш – қишлоқ хўжалиги бизнесини муваффақиятли ривожлантириш ва қўллаб-қувватлашнинг муҳим шартлари ҳисобланади. Шу мақсадда USAID Аgrobiznes.md ташаббуси билан қишлоқ хўжалиги йўналишидаги рақамли кутубхонани жорий этди. Ушбу кутубхона қишлоқ хўжалиги бўйича маълумотларни олишда хавфсиз платформага айланади ва Молдовадаги кенг аудитория учун қимматли ўқув материалларини тақдим этади. Яна ҳам аниқроғи, ундан мамлакатда бизнесни ривожлантиришдан манфаатдор деҳқонлар, ёшлар, илмий доиралар ва диаспоралар фойдаланади. Бу ташаббусга ривожланиш бўйича ҳамкорлар ва маҳаллий ташкилотларнинг аксарияти қўшилганидан мамнунмиз. Фермерлар ҳамда талабалар учун мавжуд таълим ресурслари ҳажми доимий равишда ўсиб бораётгани ҳам қувонарли. Ишончимиз комилки, қишлоқ хўжалиги бўйича онлайн-кутубхона Молдова қишлоқ хўжалиги сектори учун қимматли рақамли воситага айланади. Энг муҳими, инновацияларнинг жадаллашувига кўмаклашиб,  соҳага энг янги технологияларни жорий этиш имконини беради», дея қайд этди USAIDнинг Молдовадаги миссияси раҳбари.

Статистик маълумотларга кўра, бугун 850 минг нафардан зиёд молдоваликлар қишлоқ хўжалиги соҳасида фаолият юритмоқда ва улар ҳар йили мамлакат ялпи ички маҳсулотининг 13 фоизини ишлаб чиқариш жараёнида иштирок этади.

Сообщение Молдовада рақамли агрокутубхона иш бошлади появились сначала на EastFruit.

]]>
https://east-fruit.ru/uz/yangiliklar/moldovada-raqamli-agrokutubkhona-ish-boshladi/feed/ 0
Қозоғистонлик боғбонлар Голландия технологияларини ўзлаштирмоқда (фото) https://east-fruit.ru/uz/yangiliklar/qozoqistonlik-boqbonlar-gollandiya-tekhnologiyalarini-ozlashtirmoqda-foto/ https://east-fruit.ru/uz/yangiliklar/qozoqistonlik-boqbonlar-gollandiya-tekhnologiyalarini-ozlashtirmoqda-foto/#respond Sun, 19 Sep 2021 16:52:14 +0000 https://east-fruit.ru/?p=86872 Қозоғистон-Голландия маркази негизидаги Қозоғистон миллий аграр илмий-тадқиқот университетида ташкил этилган «Интенсив боғ»да Боғ куни ўтказилди. Тадбир иштирокчилари учун олма, нок, олча, олхўри, голубика, қулупнай, қизил смородина ва сарсабил етиштириш бўйича Голландия технологияларининг тақдимоти ташкиллаштирилди. Шунингдек, олма, нок, олхўри, қулупнайнинг истиқболли навларидан татиб кўрилди. Бу хусусда университет ректори Тлектес Есполовнинг Facebookдаги...

Сообщение Қозоғистонлик боғбонлар Голландия технологияларини ўзлаштирмоқда (фото) появились сначала на EastFruit.

]]>

Қозоғистон-Голландия маркази негизидаги Қозоғистон миллий аграр илмий-тадқиқот университетида ташкил этилган «Интенсив боғ»да Боғ куни ўтказилди. Тадбир иштирокчилари учун олма, нок, олча, олхўри, голубика, қулупнай, қизил смородина ва сарсабил етиштириш бўйича Голландия технологияларининг тақдимоти ташкиллаштирилди. Шунингдек, олма, нок, олхўри, қулупнайнинг истиқболли навларидан татиб кўрилди. Бу хусусда университет ректори Тлектес Есполовнинг Facebookдаги ҳаволасига асосланиб, ElDala.kz хабар бермоқда.

«Интенсив боғ» маркази – мева-резавор экинларининг янги навлари ва уларни етиштириш технологияларидан фойдаланган ҳолда мева етиштиришдаги янгиликларни намойиш этиш учун муносиб майдондир. Шунингдек, марказ Қозоғистон фермерларига Голландия технологияси асосида боғлар барпо этиш ва парваришлашда кўмаклашади.

ҚМАИТУ  – Қозоғистон Республикасида боғдорчилик саноати учун кадрлар тайёрловчи ягона университетдир. Мутахассисларнинг амалий машғулотлари учун университет 2020 йили Dutch Fruit Solutions Kazakhstan (DFSK, Голландия) билан ҳамкорликда 1,5 гектар майдонда кўргазмали боғ яратди.

Шунингдек ўқинг: Шанхай ҳамкорлик ташкилоти (ШҲТ)га аъзо давлатлар Аграр технологияларни алмашиш ва таълим бўйича кўргазма базасини яратади

Тлектес Есполов қайд этганидек, Голландия Қироллиги уруғлар ва экиш материаллари экспорти бўйича жаҳонда биринчи ўринда туради. Мамлакат ўз даромадининг 15-30 фоизини агросаноат мажмуасидаги янгиликларга йўналтиради, йилига 2,4 миллиард евролик экиш материалларини (уруғлик картошка учун 60 фоиз, сабзавот экинларининг уруғи учун 40 фоиз) экспорт қилади.

Кадрлар тайёрлашдан ташқари, марказнинг энг муҳим вазифаси мевали экинларнинг зараркунандалари ва касалликларига қарши курашишдир.

«Бугунги кунда республикадаги мевали экинларга бактериал куйиш катта зарар келтирмоқда, бу улкан хавфдир. Масалан, 2017-2020 йилларда Олмаота вилояти ҳудудида бактериал куйишдан зарарланган боғлар майдони ҳар йили минг гектарга кўпайган, натижада, 200 гектар майдондаги дарахтлар илдизидан қўпорилган. Олимлар, агар ушбу касаллик тарқалишининг олдини олиш учун тезкор чоралар кўрилмаса, барча мева плантацияларининг 50% дан кўпроғи, шунингдек, мамлакатнинг 100% олма боғлари бой берилишини башорат қилмоқда”, деди ректор.

Бу муаммони ҳал қилиш учун ҚМАИТУда замонавий ускуналар билан жиҳозланган ўсимликларни микроклонал кўпайтириш лабораторияси очилган. Лаборатория Корнел университети (AҚШ) билан ҳамкорликда яратилган. Унинг фаолияти мева, резавор, ёнғоқ, сабзавот ва бошқа қишлоқ хўжалиги экинлари учун йилига 3 миллион донагача соғломлаштирилган генетик бир хил сертификатли экиш материалини олишга қаратилган. Олимларнинг фикрича, Қозоғистоннинг бугунги кунда мева ва резавор кўчатларига эҳтиёжи йилига 7 миллион донани ташкил этади.

«Қозоғистонда мева ва резавор экинлари етиштиришни ривожлантириш бўйича бундай мақсадли ишлар 2027 йилга бориб, интенсив боғлар майдонини 2 баробар кўпайтириш, яъни 47 минг гектар янги боғлар яратиш имконини беради», дейди Тлектес Есполов.

Шунингдек, унинг айтишича, келажакда университетнинг замонавий мева омбори қурилиши режалаштирилган. DFSK билан олдиндан келишувга эришилди.

Сообщение Қозоғистонлик боғбонлар Голландия технологияларини ўзлаштирмоқда (фото) появились сначала на EastFruit.

]]>
https://east-fruit.ru/uz/yangiliklar/qozoqistonlik-boqbonlar-gollandiya-tekhnologiyalarini-ozlashtirmoqda-foto/feed/ 0
Хорхе Дуарте – Грузияда “ҳақиқий голубика индустриясини яратиш” мумкин https://east-fruit.ru/uz/meva-sabzavot-biznesi/intervyu-uz/khorkhe-duarte-gruziyada-haqiqiy-golubika-industriyasini-yaratish-mumkin/ https://east-fruit.ru/uz/meva-sabzavot-biznesi/intervyu-uz/khorkhe-duarte-gruziyada-haqiqiy-golubika-industriyasini-yaratish-mumkin/#respond Wed, 25 Aug 2021 16:46:08 +0000 https://east-fruit.ru/?p=84840 Резавор мевалар етиштирувчиларнинг консультанти, Португалиялик агроном Хорхе Дуарте USAID дастури томонидан Грузияга маҳаллий фермерларга маслаҳатлар бериш учун таклиф этилди. 2020 йилда бир қатор онлайн семинарлардан сўнг у 2021 йил апрелда ва июлда икки марта Грузиядаги резавор мевалар плантацияларига ташриф буюрди. Хорхе Марокаш, Миср, Руминия, Испания, Италия, Туркиядаги резаворзорларда ишлаш бўйича...

Сообщение Хорхе Дуарте – Грузияда “ҳақиқий голубика индустриясини яратиш” мумкин появились сначала на EastFruit.

]]>

Резавор мевалар етиштирувчиларнинг консультанти, Португалиялик агроном Хорхе Дуарте USAID дастури томонидан Грузияга маҳаллий фермерларга маслаҳатлар бериш учун таклиф этилди. 2020 йилда бир қатор онлайн семинарлардан сўнг у 2021 йил апрелда ва июлда икки марта Грузиядаги резавор мевалар плантацияларига ташриф буюрди. Хорхе Марокаш, Миср, Руминия, Испания, Италия, Туркиядаги резаворзорларда ишлаш бўйича катта тажрибага эга эканлигини инобатга олиб, EastFruitнинг Грузиядаги мутахассислари у билан Грузияда голубика етиштириш ҳолати ва истиқболлари тўғрисида суҳбат қурди.

– Грузиядаги голубика етиштириш сектори тўғрисидаги дастлабки таассуротларингиз қандай?

– Июль ойида мен Гурия минтақасидаги бир нечта катта-кичик голубика плантацияларига бордим. Португалияда катта голубика боғларини кам учратасиз, у ерда боғлар майдони ўртача 2 гектардан ошмайди.  Голубика – кўп меҳнат талаб қиладиган экин ҳисобланади. Бир гектардаги ҳосилни йиғиштириб олиш учун 25 киши керак бўлади.  Тобора каттароқ плантацияларга уни экаётган фермерлар ҳозирданоқ ишчи кучи етишмовчилиги муаммосига дуч келган.  Келажакда турли кичик тармоқлар ва компаниялар ўртасидаги рақобат туфайли бу яна давом этади.  Португалияда ҳам худди шу нарса юз берган ва бу яганалаш каби айрим жараёнлар механизациялашувига олиб келган. Ҳосил йиғиш қўлда бажарилади. Грузия боғларида бир ҳафта ўтказиб, айтишим мумкинки, бу ерда механизациялашув даражаси жуда паст ёки умуман йўқ.

– Грузиялик деҳқонлар ҳосилни қўлда териш резаворларнинг юқори сифатини сақлаб қолишга ёрдам беради ва шу тарзда у бозорда яхши сотилади, деб ҳисоблайдилар. Бу ҳақда нима дея оласиз?

– Нафақат Грузияда, балки ҳамма жойда шундай фикр юради. Бироқ у фақат Грузиядаги сингари эски навларга тааллуқли.  Ҳозирга келиб асосий етиштирувчи мамлакатлар ҳосилни механизациялашган тарзда йиғиб-териб олишга чидамлироқ ва мослаштирилган янги навларни экмоқда.  Бундай янги навларни экиш Португалияда ҳам оммалашган. У ердаги фермерлар бундай навларни 3-4 йил аввал эка бошлагандилар.  Бироқ янги нав экилган майдонлар Грузияда кўп эмас.  Грузин деҳқонлар ҳозирги кунда оммалашган, механизациялашган тарзда териб олишга мослаштирилган янги навлар билан яқиндан танишишлари керак. Чунки келгусида улар ишчи кучи етишмовчилиги муаммосига янада кўпроқ дуч кела бошлайдилар.

– Механизациялашган тарзда йиғиб олиш учун қайси навлар тўғри келади?

– Сиз ҳар қандай турдаги голубика боғларида ҳосил йиғиб-териб олишни механизациялаштиришингиз мумкин. Бироқ нобуд бўлган мевалар фоизи турлича бўлади. Ҳосилни механизациялашган ҳолда териб олишдан мақсад – юқори сифатли меваларни энг кам йўқотишлар билан йиғиштириб олишдир. «Нью Ганновер» (New Hanover), «Стар» (Star) ёки ҳатто ўта юқори ҳароратда юмшоқ бўлиши мумкин бўлган «Легаси» (Legacy) сингари навларда катта йўқотишларсиз машинадан фойдаланиш қийин бўлади. Бу тавсия этилмайди, бироқ агар ишлаб чиқарувчига йўқотишлар улуши катта бўлиши муаммо туғдирмаса, уриниб кўриш мумкин. Механизациялашган тарзда йиғиб олиш учун энг яхши навлар «Дюк» (Duke), тинчлик даври узоқ давом этувчи нав (High Chill). Бундан ташқари, тинчлик даври ўрта ва паст (Mid Chill ва Low Chill) бўлган «Топ Шелф» (Top Shelf), «Блю Риббон» (Blue Ribbon) ва «Сузиблю» (Suziblue) сингари навлар ҳам яхши.

Ҳосилни механизациялашган тарзда йиғиб-териб олиш учун голубика майдонлари мевани тегишли равишда териш, тупларни кесиш имконини берадиган схема билан экилиши лозим. Уруғ қадашдан аввал буларнинг барчасини инобатга олиш керак бўлади. Ҳозирча эса, кўриб турибманки, Грузияда механизациялашган тарзда териб олишга яроқли бўлган голубика плантациялари йўқ.

– Мавжуд плантацияларни механизациялашган тарзда теришга мослаштириш мумкинми?

– Экиш схемасининг асосий ўзига хослиги – бу қаторлар ва туплар орасидаги масофадир. Сиз кўчатлар тўғри ўсиши ва ёйилиб кетмаслиги учун уларни кесиб туришингиз керак. Пастки шоҳларни олиб ташлаш ва ҳосилни механизациялашган тарзда йиғиштириб олишга экинни тайёрлаш лозим. Меваларнинг механизациялашган теримга чидамлилигидан ташқари экинлар орасидаги масофа ҳам муҳим аҳамиятга эга.  Бозорга чиқарилган машиналар 2,5-3 метрлик қатор оралиғига мўлжалланган.

Мавжуд комбайнларни мослаштириш имконияти ҳам бор, яна кичикроқ машина топиб, уни сизнинг тракторингизга бириктириш ҳам мумкин. Ушбу ихтисослашган бозорда Нидерландиянинг Finefields ва Сербиянинг Tresac машиналари ном қозонган.

– Грузин фермерлари ҳозир бундай ўзгаришларга тайёрми?

– Ўйлашимча, ҳозирда грузиялик фермерлар тижоратлаштириш, ҳосилни йиғиштириб олиш учун етарлича одам топиш ва маҳсулот сифати сингари бошқа муаммолар билан банд. Қолган муаммолар сифатни ушлаб туриш учун суғориш тизимларини ўрганиш ва суғоришни бошқариш жараёнини яхшилаш билан боғлиқ. Суғориш ҳар погон метрга тўғри келадиган томдириш нуқталари сони нуқтаи назаридан у қадар яхши лойиҳалаштирилмаган. Бу эса илдиз зонасида сувнинг бир маромда тақсимланишига халақит беради. Ишлаб чиқарувчилар голубиканинг илдизи жудаям чуқур жойлашмаслигини инобатга олиши керак. Асосан, унинг чуқурлиги 20 сантиметрни ташкил қилади ҳамда экин эҳтиёжини қондириш учун баҳор ва ёзда кўп сув талаб этилади. Ҳаммаси ҳам эмаску, лекин мен кўрган деҳқонлар етарлича самарали бўлмаган суғориш тизимини ўрнатганлар.

Етиштирувчилар эътибор қаратиши зарур бўлган яна бир жиҳат – ўғитлаш ва тупроқни яхшилаш. Гурия районида мен гувоҳ бўлган тупроқ гилга бой экан, унинг даражаси 50% дан 70% гачани ташкил қилади. Бу эса голубика учун жудаям мақбул кўрсаткич эмас. Голубика экиладиган тупроқ сув яхши сингиб бориши учун енгил бўлиши лозим. Мен ўта оғир тупроқли жойларга ва тупроқни яхшилаш бўйича ишлар (бегона ўтлардан тўғри тозалаш, ерюмшатгичлар ёрдамида тупроқнинг табиий дренаж хусусиятларини яхшилаш, доломит оҳаги ёки элементар олтингугурт ёрдамида тупроқ рН даражасини ошириш/камайтириш, илдиз отишини яхшилаш мақсадида боғларга қўшимча органик моддалар қўшиши ва бошқалар) етарлича эмаслигига гувоҳ бўлдим. Баланд жўякларда ҳосил етиштириш учун мен 30 см баландлик ва 90-100 см кенгликни тавсия қилган бўлардим. Чунки бу илдиз тизимини кислород билан тўйинтириш ва сув тақсимотини яхшилашда жуда муҳим. Мен бир неча муваффақиятли деҳқонларни кўрдим, бироқ уларнинг кўпчилиги таваккалига ҳаракат қилишмоқда.

Голубика плантациясини аввалдан режалаштиришнинг ҳам аҳамияти кам эмас. Ҳозирги замон фермерлари ҳосил йиғиштиришни уч-тўрт йиллаб кута олмайдилар. Улар илк ҳосилни кўчат экилгандан бир йил кейин ҳар бир тупдан 0,5-1 кгдан олишни бошлаши лозим. Бу эса юқори сифатли экин материали орқали таъминланади. Бозорда бир йиллик ва икки йиллик голубика кўчатлари сотилмоқда. Кўплаб питомниклар икки йиллик эмас, балки бир йиллик кўчатлар етиштиришни режалаштиради, чунки икки йиллик кўчатлар учун кўпроқ жой, туваклар катталигини ўзгартириш ва қўшимча озуқа талаб этилади. Бу ҳам кўчат нархини оширади. Икки йиллик кўчатлар одатда Шимолий Европа сингари вегетация даври унчалик узоқ давом этмайдиган иқлимда фойдаланилади.

Грузиядаги кўплаб деҳқонлар экинни баҳорда эмас, балки қишда экадилар. Аммо баҳор илиқроқ ҳарорат ва ёруғлик даражасининг юқорилиги боис ўсимлик бўй чўза бошлаши ва илдиз тизимини тезроқ ривожлантириши учун яхшироқ вақт. Яна бир масала – бу кўчатни ўз вақтида, экишдан камида бир ярим йил аввал буюртма қилишдир. Агар кимдир 3 ойдан кейин экишни ўйлаган бўлса, у питомникдан иккинчи навли, асосан қолдиқ кўчатлар сотиб олиши муқаррар. Питомникларда in vitro (оддий) ёки поя қаламчаларини кўпайтириш (ҳозирги вақтда кўп фойдаланилмайди) усули орқали етарли вақт оралиғида (3-6 ой) экилади. Шундан сўнг, кўчат кўп ҳолларда 1 л, 1,5 л ёки 2 л лик тувакларда униб чиқади.

Питомниклар ва етиштирувчилар нимани етказиб бериш (навлар, сони ва ўсимлик тури) тўғрисида билса, бир-бирига манфаат келтиради, бу эса хизматлар ва харид қилинаётган кўчатлар сифатининг яхшиланишига олиб келади. Юқоридагиларни инобатга олган ҳолда, мен ҳар қандай голубика плантациясини Грузиядаги каби 6 ой эмас, балки камида 2 йил олдин режалаштириш керак, деб ҳисоблайман.

– Ёмон ўсаётган плантациялар учун қандай ечимлар мавжуд?

– Агар экин экилганидан бир йил ёки ҳатто икки йил ўтгач ҳам ўсимлик яхши ўсмаётган бўлса, яхшиси уларни даладан олиб ташлаш ва янгидан экиш керак. Мен голубика соҳасида катта билимга эга бўлган Дэйв Бразелтон (Dave Brazelton)нинг гапларидан иқтибос келтирмоқчиман: “Сизда голубикани яхши кўриб қолиш учун икки йил, уни ёмон кўриб қолиш учун эса бутун умр вақтингиз бор”.

Агар фермерлар экиш материали ва тупроқни тайёрлаш вазифасини уддалай олмаса, ушбу экин тури билан, айниқса мен Гурияда кўрганимдек оғир тупроқ шароитларида муваффақиятга эришиши қийин бўлади. Шу боисдан, улар ҳамма ишни жуда сифатли амалга ошириши зарур.

Гурия минтақасидаги иқлим голубика етиштириш учун етарлича мос келади, бироқ гил даражаси юқорилиги каби тупроқ билан боғлиқ чекловлар бор. Бундай ҳолат эса голубика етиштиришда тавсия этилмайди, аммо етиштирса бўлади.

Сизнинг мақолаларингиздан бирида ўқидимки, Грузияда голубика плантациялари 2012 йилдан буён мавжуд. Бозор ўта юқори талаблар қўяётган ҳозирги пайтда етиштирувчилар плантацияларни лойиҳалаштиришни яхшилаш, тупроқ хусусиятлари ва суғориш тизимларини такомиллаштириш, яганалаш ҳақида ҳам, тупроқ ва ўсимликларни ўғитлаш бўйича яхши ва барқарор дастурларни давом эттириш амалиётлари ҳақида ҳам базавий билимларга эга бўлишга эътибор қаратмоғи лозим.

Хулоса қилиб айтадиган бўлсам, тушунишимча, йирик компаниялар ўз хатоларига қараб мен айтиб ўтган сабоқларни аллақачон чиқариб олганлар ва энди янги деҳқонлар ҳам бу билимларни эгаллаши керак. Шунингдек, ўйлайманки, голубика етиштирувчилар ўзаро мулоқотни яхшилаш, бир-бирининг хатоларидан ўрганиш ҳамда экспорт бозорида янги ва тез ривожланаётган, муносиб ўрнини топиши кутилаётган голубика индустриясини Грузияда ривожлантириш йўлида интилишларини бирлаштирса, бу уларга катта фойда келтиради.

Сообщение Хорхе Дуарте – Грузияда “ҳақиқий голубика индустриясини яратиш” мумкин появились сначала на EastFruit.

]]>
https://east-fruit.ru/uz/meva-sabzavot-biznesi/intervyu-uz/khorkhe-duarte-gruziyada-haqiqiy-golubika-industriyasini-yaratish-mumkin/feed/ 0
Шанхай ҳамкорлик ташкилоти (ШҲТ)га аъзо давлатлар Аграр технологияларни алмашиш ва таълим бўйича кўргазма базасини яратади https://east-fruit.ru/uz/yangiliklar/shankhay-hamkorlik-tashkiloti-shhtga-azo-davlatlar-agrar-tekhnologiyalarni-almashish-va-talim-boyicha-korgazma-bazasini-yaratadi/ https://east-fruit.ru/uz/yangiliklar/shankhay-hamkorlik-tashkiloti-shhtga-azo-davlatlar-agrar-tekhnologiyalarni-almashish-va-talim-boyicha-korgazma-bazasini-yaratadi/#respond Sat, 14 Aug 2021 10:38:46 +0000 https://east-fruit.ru/?p=84248 Шанхай ҳамкорлик ташкилоти (ШҲТ) доирасида қишлоқ хўжалиги технологиялари бўйича ўқув-тажриба алмашув кўргазма базаси яратилади. Бу хусусда ШҲТга аъзо давлатлар вазирларининг  2021 йил 12 августда бўлиб ўтган қишлоқ хўжалиги бўйича олтинчи йиғилишида эълон қилинди. Тадбир натижаларига кўра, ШҲТга аъзо давлатлар раҳбарларининг Озиқ-овқат хавфсизлиги бўйича қўшма баёноти маъқулланди ва имзоланди, шунингдек Аграр...

Сообщение Шанхай ҳамкорлик ташкилоти (ШҲТ)га аъзо давлатлар Аграр технологияларни алмашиш ва таълим бўйича кўргазма базасини яратади появились сначала на EastFruit.

]]>

Шанхай ҳамкорлик ташкилоти (ШҲТ) доирасида қишлоқ хўжалиги технологиялари бўйича ўқув-тажриба алмашув кўргазма базаси яратилади. Бу хусусда ШҲТга аъзо давлатлар вазирларининг  2021 йил 12 августда бўлиб ўтган қишлоқ хўжалиги бўйича олтинчи йиғилишида эълон қилинди.

Тадбир натижаларига кўра, ШҲТга аъзо давлатлар раҳбарларининг Озиқ-овқат хавфсизлиги бўйича қўшма баёноти маъқулланди ва имзоланди, шунингдек Аграр технологияларни алмашиш ва таълим бўйича ШҲТнинг кўргазма базасини яратиш концепцияси тасдиқланди.

Бу ҳақда Ўзбекистон қишлоқ хўжалиги вазирлигининг матбуот хизмати хабар берди.

Эслатиб ўтамиз, ШҲТга аъзо мамлакатлар рўйхати 8 давлатни ўз ичига олади: Хитой, Россия, Ҳиндистон, Покистон, Қозоғистон, Ўзбекистон, Тожикистон ва Қирғизистон.

ШҲТда кузатувчилар мақомида: Эрон, Беларусь, Мўғулистон ва Aфғонистон.

Мулоқот шериклари: Туркия, Озарбайжон, Aрманистон, Непал, Камбоджа ва Шри –Ланка

«Хитойнинг «Қишлоқ хўжалигига оид янги юқори технологиялар Янлин кўргазма зонаси» базасидаги Аграр технологияларни алмашиш ва таълим бўйича ШҲТ кўргазма базаси, мазкур ташкилотга аъзо давлатлар ўртасида 2010 йилда тузилган «Қишлоқ хўжалиги соҳасида ҳамкорлик ҳақидаги битим» ҳамда ҳамкорлик борасидаги соҳадаги бошқа ҳужжатларни амалга ошириш мақсадида яратилмоқда, – деди Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазири Жамшид Ходжаев. – Янлин кўргазма зонасининг филиали Ўзбекистонда М.Мирзаев (Шредер) номидаги ИТИ ҳудудида, шунингдек Тошкент вилояти Билим ва инновациялар AKIS маркази базасида жойлашади. У агропарк шаклида бўлиб, Хитой хусусий компаниялари қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини етиштиришади, технологияларни жорий этишади ва намойиш қилишади ҳамда маҳаллий фермерлар учун амалий машғулотлар ўтказишади. Дастлаб Хитойнинг 20 га яқин компаниялари иштирок этиши кутилмоқда».

Вазир қишлоқ хўжалиги соҳаси ШҲТга аъзо давлатлар ҳамкорлигининг энг фаол жабҳаларидан бири эканини таъкидлади. Кўргазма базаси давлатлар ўртасида тажриба алмашишга, бозор тамойиллари асосида соҳага оид ҳамкорликни ривожлантиришга, янги юқори агротехнологиялар ҳамда юқори технологияли қишлоқ хўжалигини барқарор ривожлантириш соҳасидаги илғор билимларнинг кенг ёйилишига ҳисса қўшади.

Мазкур Кўргазма базасининг тақдимоти 2021 йил 19 май куни Хитойнинг Шэньси провинциясидаги Янлин шаҳрида бўлиб ўтди. Қишлоқ хўжалиги технологиялари бўйича тажриба алмашиш ва ўқитиш учун ШҲТ кўргазма базасини яратиш ташаббуси 2019 йилнинг июнь ойида Бишкек (Қирғизистон)да бўлиб ўтган ШҲТ саммитида Хитой Халқ Республикаси раиси Си Цзиньпин томонидан эълон қилинган эди.

Ўзбекистон Давлат статистика қўмитаси маълумотларига кўра, 2018-2020 йилларда Ўзбекистондан мева-сабзавот маҳсулотларининг ШҲТга аъзо давлатларга умумий экспорти йилига 711 доллардан 904 миллион долларгача бўлган қийматни ташкил этган.

Сообщение Шанхай ҳамкорлик ташкилоти (ШҲТ)га аъзо давлатлар Аграр технологияларни алмашиш ва таълим бўйича кўргазма базасини яратади появились сначала на EastFruit.

]]>
https://east-fruit.ru/uz/yangiliklar/shankhay-hamkorlik-tashkiloti-shhtga-azo-davlatlar-agrar-tekhnologiyalarni-almashish-va-talim-boyicha-korgazma-bazasini-yaratadi/feed/ 0