Туркиянинг “Иргелер” компанияси Суғд вилоятида (Тожикистон) 100 гектар майдонда янги интенсив боғ барпо этмоқчи. Бу ҳақда Суғд вилояти раҳбари Ражаббой Аҳмадзода Туркиянинг “Иргелер” компанияси вакиллари билан Хўжандда ўтказилган учрашувда тўхталиб ўтди, деб хабар беради «Ховар» ТМАА (Тожикистон Миллий ахборот агентлиги).

Ҳамкорлик ўрнатиш ва мустаҳкамлаш, шунингдек, янги интенсив боғларни яратиш имкониятларидан фойдаланиш масалалари муҳокама қилинди, деб хабар беради вилоят давлат ҳокимияти ижроия органи.

Сўғд раҳбари вилоятда ҳар йили янги боғ ва токзорлар майдони кенгайиб бораётганини таъкидлади. Биргина 2016–2020 йилларда вилоятда 4800 гектардан зиёд янги боғ ва токзорлар барпо этилди.

Ўз навбатида, турк компанияси вакиллари келгуси йилларда минтақадаги тожик тадбиркорлари билан ҳамкорликда 100 гектар майдонда янги интенсив боғ барпо этиб, мевали дарахтлар экишни режалаштираётганликларини таъкидладилар.

Сообщение Туркия компанияси Суғд вилоятида (Тожикистон) интенсив боғ барпо этади появились сначала на EastFruit.

Грузиянинг Agrоcом компанияси асосчиси Иракли Мерквелишвили Шида Картли вилоятининг Гори шаҳри яқинидаги интенсив нок боғи натижалари билан ўртоқлашди.

– «Carmen» номли ёзги нав маҳаллий шароитда ўзини яхши намоён этди, бу йил 15-17 тонна нок ҳосили кутилмоқда. Аммо келгуси йилдан унинг мева солиш даражаси тезлашади – гектарига 50-60 тоннагача ҳосил беради. Ушбу нав июль охиридан то августнинг йигирманчи санасигача пишиб етилади. Бу нокни музлатгичда икки ойгача сақлаш ҳам мумкин.

Боғ 2016 йилда интенсив технология ёрдамида барпо қилинди, дарахтларни гектарига 4500 дан 6000 тагача зичлаб экдик, боғни томчилатиб суғориш учун жиҳозладик, дейди боғбон.

Шунингдек ўқинг: USDA прогнози: 2020/21 йилги мавсумда дунё бўйича умумий нок етиштириш ҳажми пасаяди

Иракли Мерквелишвилининг сўзларига кўра, нок етиштириш қарори  маҳаллий бозорда замонавий навли, сифати юқори ноклар танқислиги билан боғлиқ. Чунки, нок мураккаб экин саналади. Бактерицид куйиш (Erwinia  аmylovora), доғлар (leaf spot) шунингдек, бир қатор зараркунандалар – Psylla pyricola, Paleacrita vernata, Alsophila pometaria каби касалликлар нокка хосдир. Aммо ҳосилни муҳофаза қилишнинг интеграциялашган тизими билан ушбу муаммоларни ҳал қилиш мумкин.

Боғбон нархлардан мамнун: «Нок нархи барқарор – ҳар кг учун 3-4 лари (1-1,1 доллар), бу, шубҳасиз, маҳаллий боғбон учун жозибали нарх. Улгуржи бозорда бундай нокнинг нархи кг учун 4,50 лари (1,50 доллар)».

«Биз эришилган ютуқлар билан тўхтаб қолмаймиз ва бу йил кечпишар машҳур Aббат (Aббат Фетель) навини 1 гектар ерга экдик», дея режалари билан ўртоқлашди боғбон.

Сообщение Грузиялик фермер нок етиштиришни боғдорчиликнинг истиқболли йўналиши деб ҳисоблайди появились сначала на EastFruit.

Сўнгги йилларда Олмаота ҳудуди(Қозоғистон Республикаси)да янги боғлар барпо этиш бўйича фаол саъй-ҳаракатлар олиб борилмоқда. Ана шундай боғлардан бири Arnau Agro компаниясига тегишли бўлиб, у Енбекшиказах туманида жойлашган. Илғор технологияларни амалга ошириш учун компания Италиянинг Advice&Conculting компанияси билан ҳамкорлик қилмоқда.

«Aйни пайтда Қозоғистонда мева етиштириш билан боғлиқ вазият яхши натижаларга умид беряпти. Олма боғларини тиклаш бўйича фаол иш олиб бораётган компаниялар бор. Масалан, бунга бизнинг компанияни мисол қилиш мумкин. Ўйлайманки, соҳадаги ҳозирги ривожланиш суръати билан Қозоғистон 10-15 йилдан сўнг олма етиштириш бўйича ички бозор эҳтиёжларини қондириш билан бирга ташқи бозорда ҳам рақобатбардош бўлади. Бизга ҳозирданоқ экспорт бўйича таклифлар келиб тушмоқда», дейди Arnau Agro бош директори Aсет Рахишев.

Шунингдек ўқинг: Туркия компанияси Қозоғистоннинг Жамбил вилоятида мева етиштириш ва қайта ишлашга 92 миллион доллар сармоя киритмоқда

ElDala.kz маълумотларига кўра, компания 470 гектар майдонда нафақат олма, балки малина, маккажўхори, беда ва помидор ҳам етиштиради.

«Бизнинг асосий шеригимиз Италиянинг Advice&Consulting компанияси бўлиб, у қишлоқ хўжалигини қўллаб-қувватлаш хизматлари ва ускуналар етказиб беришни таклиф этади. Мутахассисларимиз Emilia-Romagna (Италия) минтақасида малака ошириб, турли боғларда қўлланадиган технология ва ускуналар билан танишиш имконига эга бўлишди», дейди Aсет Рахишев.

Advice&Consulting 2016 йилда ташкил этилган бўлиб, ушбу компанияга интенсив боғлар барпо этиш, логистика марказлари ва калибрлаш линияларини яратиш бўйича катта тажрибага эга мутахассис, Италия мева саноати эксперти Aлександра Камински асос солган.

Компания интенсив олма боғларига эътибор қаратади. Ушбу вариант нафақат харажатларни қисқа вақт ичида қоплаш, балки компаниянинг фойда олишига ҳам имкон беради. Aнъанавий боғдан фарқли ўлароқ, интенсив боғ иккинчи йилдан бошлаб юқори ҳосилни кафолатлайди. Ва 1 гектар ердан олинадиган ҳосил 60 тоннани ташкил этиши мумкин. Бироқ, бу борада мутахассисларнинг структура, пайвандлаш ва навларни танлаш ҳамда инновациялар жорий этиш бўйича барча тавсияларига риоя қилиш зарур.

Arnau Agro боғида шунга ўхшаш кўплаб ечимлар орасида иккитаси алоҳида ажралиб туради – томчилатиб суғориш ва боғларни нафақат дўл, балки жазирамадан ҳам ишончли ҳимояловчи тўр. Боғни сув билан таъминлаш учун 1 гектар майдонда чуқурлиги 7 метрлик сунъий  ҳавза бунёд этилди, бу уч ой давомида сув захирасини яратишга имкон беради.

Интенсив олма етиштириш жуда даромадли бизнес. Бундан ташқари, илгари бошқа экинларни етиштирган фермерлар ҳам ушбу фаолият турига ихтисослашишлари мумкин.

«Исталган экинни келгуси 25 йил давомида даромад келтирадиган интенсив мева боғлари билан алмаштирса бўлади. Advice&Consulting тупроқ ва сув таҳлили  натижаларига асосланиб, маҳсулот етиштириш зонасига мос кўчат турлари ва навларни танлаб, мевали боғни лойиҳалаштиради. Боғ яратиш учун бошқа экинлар (буғдой, гуруч, маккажўхори ва бошқалар)дан воз кечишни истаганлар учун биз қўллаб-қувватловчи ва ҳимоя тузилмаларини ҳамда суғориш тизимини аввалдан тайёрлашни маслаҳат берамиз», дейди Aлександра Камински.

Сообщение Arnau Agro компанияси Олмаота ҳудуди (Қозоғистон)да Италия технологиясига асосланиб, интенсив боғ барпо этди появились сначала на EastFruit.

Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Тараққиёт дастури (БМТТД) ва Савдо-саноат палатаси (ССП)нинг  “Фарғона водийси фермерларининг иқлим ўзгариши хавфига чидамлилигини ошириш ва мослашиши” қўшма лойиҳаси доирасида “Қувасой Нодиржон» фермер хўжалигида (Фарғона вилояти, Қувасой шаҳри) интенсив боғдорчилик бўйича бизнес-лойиҳа йўлга қўйилди. Бу Россиянинг молиявий кўмагида амалга оширилди, деб хабар беради “Дунё” ахборот агентлиги.

Савдо-саноат палатаси маълумотларига кўра, қиймати 570 миллион сўмдан зиёд бўлган лойиҳани амалга оширишда фермер хўжалиги 10 гектар майдонда 6700 дона “полукарлик” гилос кўчатларини харид қилиб эккан.

Биринчи босқичда сувни тежайдиган суғориш технологияларини қўллаш мақсадида янги боғнинг 6 гектарига томчилатиб суғориш тизими жорий этилди ва ишга туширилди, қатор ораларига пиёз, картошка, ловия ва бошқа сабзавотлар экилди.

БМТТД 150 миллион сўмдан зиёд замонавий қишлоқ хўжалиги ускуналари сотиб олди ва техник ёрдам сифатида ушбу фермер хўжалигига тақдим этди. Бундан ташқари, фермерлар учун бизнесни режалаштириш, боғдорчилик ва сабзавот етиштиришда агротехник тадбирлар, касалликлар ва зараркунандаларга қарши курашиш, қишлоқ хўжалигини суғурталаш, сувни тежаш технологиялари, ўрим-йиғимдан кейин уни сақлаш каби бошқа мавзуларда бир қатор семинарлар ва тренинглар ўтказилди.

“Гилоснинг полукарлик кўчатлари экилган янги боғимиз учун томчилатиб суғориш лойиҳаси сув танқислиги шароитида энг мақбул ечим бўлди”, – дейди “Қувасой Нодиржон” фермер хўжалиги раҳбари Муроджон Маматхалилов. – Бугун биз 6 гектар майдонни томчилатиб суғоришни йўлга қўйдик ва ушбу лойиҳа туфайли энди сувдан самарали фойдаланиш, меҳнат ресурсларини, вақтни тежаш, иқлим ўзгариши хатарларига мослашиш, табиатга зарарни камайтириш билан бирга даромад ҳам олишимиз мумкин”.

Келгуси йилдан боғ йилига 120 миллион соф фойда билан 875 миллион сўмга яқин даромад келтириши кутилмоқда.

Сообщение БМТ Тараққиёт дастури (БМТТД) ва Савдо-саноат палатаси (ССП) кўмаги билан Фарғона водийсида 10 гектар майдонда интенсив гилос боғи барпо этилди появились сначала на EastFruit.