СOOLthelifestyle Сковилла шкаласи бўйича жаҳондаги энг аччиқ 10 хил чили қалампирининг рейтингини эълон қилди. Ушбу шкала бўйича қалампирнинг аччиқлик даражаси (Cаpsicum) Сковилла (SHU) бирликларида ўлчанади. Маҳсулот таркибидаги капсаицин кимёвий модда бўлиб, терининг иссиқлик рецепторларини рағбатлантирувчи компонентдир. Яъни, бу ўринда биз истеъмол қилганимизда оғиз ва томоқни куйдирадиган маҳсулотлар ҳақида сўз боряпти. Рейтинг ҳақида EastFruit хабар бермоқда.

Ушбу рейтингга кўра, жаҳондаги энг аччиқ ва камроқ даражада аччиқ қалампирлар аниқланган:

10.Habanero Savina Red (500 000 SHU): ушбу даража машҳур чили қалампиридан анча ошиб кетди ва бу фақат бошланиши.

9. 7-pot Red, гигант (1 000 000 SHU): бу испан тилидан тахминан «7 қизил идиш» деб таржима қилинади. Унинг номи гўшт солинган еттита идишни қисқа вақт ичида қайната олиш қобилиятидан келиб чиққан. Бу жуда камёб қалампирдир.

8. 7-pot Barrackpore (1.000.000 SHU): уни турли хил таомларга ишлатиш мумкин. У дунёда ягона. Қалампир турли шакл, нав, ўлчам ва рангларда бўлади. Рангги – енгил мева рангидир.

7. Bhut Jolokia (1,041,427 SHU): «Арвоҳ қалампир» сифатида ҳам танилган. У Табаскодан 400 баробар аччиқроқ ҳисобланади.

6. Naga Viper (1 349 000 SHU): у қалампирнинг турли навларини чатиштириш, шунингдек, кўп йиллик ўзаро чангланиш натижасидир.

5. Тrinidad Scorpion Butch  (1,463,700 SHU): ушбу қалампирнинг номи унинг уруғини кенг ёйган киши Бутч Тейлор номидан келиб чиққан. «Чаён» лақаби унинг куйдириши чаён чақишига ўхшашини англатади: ўсимлик шунчалик аччиқки,  ҳимоя қўлқоплари билан ушлаш керак, агар кўзга киргудек бўлса, вақтинчалик кўрликка олиб келиши мумкин.

4. 7-pot primo (1 469 000 SHU): унинг уруғини олиш ва кўпайтириш қийин.

3. 7-pot Douglah (1 853 936 SHU): ушбу чили қалампири энг яхши таъмлардан бирига эга эканлиги айтилади. Уни қаттиқ ҳолича ҳам, янчилган шаклда ҳам истеъмол қилиш мумкин.

2. Тrinidad Moruga Scorpion (2 009 231 SHU). Бу нав яқинда кашф қилинган ва дарҳол энг аччиқ қалампирлар орасида иккинчи ўринни эгаллади.  Ундан озроқ татиб кўрсангиз, оғизда кучли куйиш ҳисси пайдо бўлади.

1. Carolina reaper (2 200 000 SHU): бу Гиннеснинг рекордлар китобига киритилган жаҳондаги энг аччиқ чили қалампиридир. Habanero Savina Redдан 4,4 баробар кўп Сковилла бирликларига эга. Таъми ҳам ажойиб бўлиши керак – агар татиб кўрган бўлсангиз, буни биласиз.

Фото: COOLthelifestyle

Сообщение Жаҳондаги энг аччиқ чили қалампирининг Топ-10 талиги (фото) появились сначала на EastFruit.

2021 йилда Туркиядан чили қалампири экспорти ҳажми 2020 йилга нисбатан 21,8 фоизга ошиб, 9,2 миллион долларга етди. Экспорт ўсишига савдо бозорларини диверсификациялаш ва янги маҳсулотлар, жумладан, изот қалампирини оммалаштириш ҳисобига эришилди. Бу хусусда «Анадолу» агентлиги Жануби-Шарқий Анадолу экспортёрлари бирлашмаси ассоциацияси ҳаволасига (GAIB) таяниб хабар бермоқда.

2020 йили Туркиядан 7,57 миллион долларлик қалампир экспорт қилинган эди.

Туркия ўтган йили Германия, Саудия Арабистони, Буюк Британия, Голландия, Франция, Швеция, Канада, Италия, АҚШ каби жаҳоннинг 114 давлатига 3 минг 886 тонна чили қалампирини экспорт қилди.

Ушбу маҳсулотни Туркиядан импорт қилувчи етакчи мамлакат Германия (2,2 миллион доллар), ундан кейин Нидерландия (1,6 миллион доллар) ва сўнг Буюк Британия (997 минг доллар) бўлди.

Шонлиурфа вилоятининг савдо биржаси вакили Исо Қизилдемир «Анадолу» агентлигига берган интервьюсида 2021 йилги экспорт кўрсаткичларидан мамнун эканлигини айтди.

Шунингдек ўқинг: Туркия 2021 йилда жаҳоннинг 54 мамлакатига помидор етказиб берди

«Туркиянинг экспорт кўрсаткичлари ўтган йилга нисбатан ўсгани жуда ҳам қувонарли. Қолаверса, Туркиядан чили қалампирини импорт қилувчи давлатлар сони ортган. Бозорларни диверсификациялаш ҳам экспортдаги жуда тўғри тенденциядир», дейди Қизилдемир.

Шу билан бирга, мутахассис турк зиравори – «изот» қалампири (isot biber) ҳақида алоҳида тўхталди.

«Биз жаҳонга «энг ширин аччиқ қалампир», деб аталадиган изот қалампирини таништира бошладик. Ушбу зираворни татиб кўрган киши уни яна ва яна харид қилишни истайверади. Умид қиламанки, 2022 йилда биз жуда яхши экспорт кўрсаткичларига эришамиз», дейди савдо биржаси вакили.

Сообщение «Энг ширин аччиқ қалампир» – Туркия изот қалампирини экспорт қилишга тайёргарлик кўрмоқда появились сначала на EastFruit.

Халқаро космик станция тарихидаги энг узоқ ва эҳтимол, энг ўткир ўсимлик тажрибаси, «Ўсимлик яшаш муҳити – 04» (РН-04) яқинда якунланди. Тажриба бошлангач, орадан 137 кун ўтиб, 26 ноябрь куни борт муҳандиси Марк Ванде Хай бошқа экипаж аъзолари билан биргаликда орбитал лаборатория (АPH)нинг такомиллаштирилган ўсимлик яшаш муҳитида етиштирилган 26 та чили қалампирининг баъзиларини татиб кўрди. PH-04, шунингдек, космосда етиштирилган экин билан космонавтларни озиқлантириш рекордини янгилади.

«PH-04 бугунги космик экинларнинг имкониятларини кескин кенгайтирди», дейди NASAнинг Флоридадаги Кеннеди космик маркази PH-04 бўйича бош тадқиқотчиси Мэтт Ромейн. «Ушбу тажрибада биз Нью-Мексикодан «Хэтч» чили қалампирининг дала навини олдик, уни ўсимлик етиштириладиган жойга мослаш учун кичрайтирдик ва космосда биринчи бўлиб тан олинган  экинни қай тарзда серҳосил қилиб етиштиришни билиб олдик – буларнинг бари бир неча йил ичида уддаланди» дея фикрини давом эттиради Мэтт.

Июнь ойида дезинфекцияланган 48 дона  қалампир уруғи жойланган илмий ташувчи қурилма космик станцияга учирилди. NASA астронавти Шейн Кимбро PH-04 тажрибасини бошлаб, қурилмага ташувчилар ўрнатди ва 12 июль куни сув қўшди. «Агробизнес» маълумотларига кўра, тажриба давомида астронавтлар амалий ишларни бажаришди, жумладан, униб чиққан ўсимликларнинг тўрттасидан ташқари ҳаммасини олиб ташлашди, ҳар бир ўсимликка умумий майдони катта микротўлқинли печдек келадиган жойда ўсиши учун етарли жой ажратишди.

Кеннеди маркази жамоаси Ердан туриб ўсимликлар етиштирилаётган жой (АPH) шароитларини кузатди. Бир неча ҳафта ўтгач, ўсимликлар гуллай бошлади. Жамоа гулчангларни тарқатиш учун бу жойга турли тезликдаги шамоллатгичларни ўрнатди, астронавтлар эса чанглатишни қўлда бажаришди. Тез орада бу ҳаракатлар самара берди.  Ванде Хай 29 октябрь куни еттита қалампирнинг биринчи ҳосилини йиғиб олди. Экипаж биринчи ҳосилни татиб кўрди, астронавт Меган МакАртур мол гўштидан тайёрланган фахита, регидратланган помидор ва артишок билан тайёрланган такога уни қўшиб истеъмол қилди. Иккинчи йиғим-терим пайтида Ванде Хай Ерга қайтиш учун 12 та қалампир тайёрлади ва экипажнинг қолган аъзолари уни таконинг бир қисми сифатида истеъмол қилишди. Бир нечта экипаж аъзолари тўпланган маълумотларнинг бир қисми сифатида сўровномалар тўлдириб,  қалампир ҳақидаги фикрларини билдиришди.

«Биринчи ҳосил ва космик тако борасидаги ажиотаж биз учун мисли кўрилмаган даражада бўлди. Барча кўрсаткичлар меваларнинг баъзилари аччиқроқ эканлигидан далолат берди. Микрогравитациянинг қалампирдаги капсаицин даражасига номаълум таъсирини ҳисобга олсак, бу ажабланарли эмас», дейди Ромейн.

2018 йилда космик станцияга ўрнатилган APH  Кеннеди марказидаги жамоа билан доимий интерактив алоқада бўлган камералар ва 180 дан ортиқ датчикларга эга ёпиқ ўсиш камерасини намоён этди. У NASAнинг бошқа орбитал ўсиш камерасига уланди, бу камера Veggie деб номланган Сабзавот етиштириш тизими бўлиб, қўл жомадони ўлчамидадир.

Veggie 2014 йилдан эътиборан, Ромэн салатидан бошлаб, турли  ўсимликлар ҳосилини, жумладан, салатнинг турли навлари, хитой карами, мизуна хантали, қизил карам ва цинния гулларини етиштирди. Шунингдек, пахта, денгиз ўтлари ва бошқа қатор тажрибалар бўйича илмий тадқиқотлар олиб борди. 2015 йилдан буён астронавтлар Veggieда етиштирилган тўққиз турдаги баргли кўкатларни, шунингдек, АPHда етиштирилган иккита экин – турп ва қалампирни истеъмол қилишди.

Veggeiдан фарқли ўлароқ, АPH автоматлаштирилган.  АPH автоматизацияси камроқ қўл меҳнатини талаб қилса-да, қалампир парвариши космосда ўсимликлар етиштиришда астронавтларнинг хатти-ҳаракатлари яхшиланганини кўрсатди.

Жамоа ўсимликларнинг ўсиши бўйича бир нечта кузатувлар ўтказди, бу эса келажакда микрогравитациявий экинларни етиштириш учун қимматли маълумотларни беради.

«Ўсимликларнинг аксарияти космик станцияда ва ерда бир хил ўсган, аммо бир нечта фарқлар мавжуд. Биринчидан, космик станцияда қалампир тахминан икки ҳафта кечроқ пишади. Бизнингча, бу униб чиқишнинг кечикиши туфайли бўлиб, эҳтимол, микрогравитациядаги суюқлик муаммолари билан боғлиқ», дейди Ромейн.

Қизиқарли кузатув шундай бўлдики, гул пояси ердан кўриниб турганидек, умуман, эгри эмас, аксинча, бутунлай текис ва тўғри ўсган эди, бу, албатта, микрогравитация таъсиридир.

Чили қалампири Ерга қайтганида Кеннедидаги PH-04 жамоаси тўпланган маълумотларни таҳлил қилишга, шунингдек, орбитал станция намуналарини текширишга эътибор қаратади.  Натижалар микрогравитациянинг экинларга таъсирини кўрсатишга ёрдам беради.

PH-04 муваффақиятидан сўнг истеъмол қилиш мумкин бўлган экинлар билан кейинги режалаштирилган тажрибалар митти помидор етиштириш ва баргли кўкатларнинг янги турларини синовдан ўтказишни ўз ичига олади.  Кеннеди маркази жамоаси яқин келажакда космик станцияда микрокўкатлар, дуккаклилар ва ўтларни етиштириш учун замин яратмоқда. АPH, шунингдек, пахта билан тажриба ўтказишни режалаштиряпти ва астронавтлар истеъмол қилишни режалаштирган маҳсулотни етиштиришдан аввал Veggeiда бошқа ўсимликлар тажрибалари ўтказилади.

«Биз микрогравитацияда қалампир етиштириш осон бўлмаслигини била туриб, айни тажрибани ўтказдик ва у жуда муваффақиятли бўлди. Бу бизнинг космик экинларни етиштириш борасида тўғри йўлни танлаганимизни кўрсатди. Veggie ва APH – иккиси ҳам ажойиб тизим. Биз олинган сабоқларга асосланиб, экипаж рационига киритиш учун кўпроқ турдаги ўсимликларни синовдан ўтказиш ва ривожлантиришни давом эттиришни режалаштирмоқдамиз.  Мақсадимиз Ой ва Марсни тадқиқ қилиш бўйича келгуси миссиялар учун ҳаётий ва барқарор ҳосил етиштиришни таъминлашдир”, дейди Ромейн.

«Шахсан мен кўрган энг катта фойда –  ўсимлик етиштиришнинг экипажга таъсири», дейди PH-04 лойиҳаси менежери Николь Дюфур.  «Улар ўсимликлар билан мулоқот қилишни жуда яхши кўришади, айниқса, қалампир каби маданий ўсимликлар билан».

Фото: NASA

Сообщение Космик қалампир – Халқаро космик станциясида аччиқ қалампир етиштирилди появились сначала на EastFruit.

Январь-июнь ойларида Туркиядан чили қалампири экспорти ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 46 фоизга ($ 4,73 миллионгача) ошди.

«Aнадолу» агентлиги бундай маълумотларни Жануби-Шарқий Aнадолу экспортёрлари уюшмаси ҳаволасига (GAIB) асосланиб келтирмоқда.

Ўтган йилнинг январь-июнь ойларида Туркиядан чили қалампири экспорти 3,236 миллион долларни ташкил этди.

Умуман олганда, 2020 йили Туркия қалампирини чет элдан етказиб бериш ҳажми 7,637 миллион долларни ташкил этган. Маҳсулотлар 107 мамлакатда сотилди.

Жорий йилнинг биринчи ярмида 96 давлат бозорига 1 913 тонна Туркия чили қалампири етиб борди.

Импортёр-мамлакатлар орасида Германия, Нидерландия, Буюк Британия, Ироқ, AҚШ, Франция, Россия, БAA, Нигерия, Куба, Парагвай, Ливия, Канада, Уммон, Япония, Иордания, Эфиопия, Миср, Мальта ва Кения бор.

Хусусан, чили қалампирининг Германияга экспорти 1,236 миллион долларни, Нидерландияга 869 минг долларни ва Буюк Британияга 448 минг долларни ташкил этди.

Шунингдек ўқинг: Биринчи ярим йилликда Туркиядан боғдорчилик маҳсулотлари экспорти 20 фоизга ўсди

Шонлиурфа Савдо-саноат палатаси раиси Қизилдемир Исо «Анадолу» билан суҳбатда қайд этдики, Шонлиурфада етиштирилган ва маҳаллий аҳоли «исот» деб атайдиган чили қалампири чет элда ҳам, Туркияда ҳам жуда талабгир.

Сообщение Биринчи ярим йиллик натижалари: Туркия чили қалампири экспортини 46 фоизга оширди появились сначала на EastFruit.